Kripto para nedir, kripto para borsasının ve dijital para biriminin icat edilmesinin ana nedeni, dijital işlemleri daha güvenli ve merkezi olmayan hale getirmektir. Kripto paralar neden çıktı, nerelerde kullanılır bu soruların cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.
Kripto Para Nedir? Neden Çıktı?
Daha önce para, banka veya kredi kartı şirketi gibi merkezi bir otoritelerce kontrol ediliyordu. Kripto para nedir: tamamen dijital ortamda kullanılabilen, fiziki olmayan ve uluslararası varlık transferini kolayca sağlayan bir sanal ticaret birimdir. Kripto borsasının icadı ile çoğu insan bu özgürlüğü sevdi ve yatırımlarını bu alana yoğunlaştırdı. İnsanlar hükümetlerin para kullanımı/transferi üzerindeki kontrolünü de sınırlayıcı buluyorlardı.
Para transferinde özgürlük arayışı veya ihtiyacı nedeni ile öyle bir girişim gerçekleşti. Ancak tabi bu büyük buluş; sadece finansal özgürlük ve gizlilik sağlamadı; yasa dışı para trafiğinin de yoğun kullanıldığı bir alan oldu. Ortada gerçekte fiziksel bir para yok. Bu bir borsa konseptinin, dijital versiyonudur. Her şirket, kendi markasını yansıtan bir dijital parayı global borsalarda alım-satıma sunabilmektedir. Şirketlerin sanal pazara sundukları dijital paraların değerini; şirketlerin geleceği parlak projeleri belirler.
Kripto paranın icadının temelinde yatan parlak fikir; 1980’lerin sonlarına dayanıyor. İnsanların anonim olarak ve merkezi varlıklar olmadan para göndermenin bir yolunu aradığı zaman böyle bir arayış başlamıştı. Amerikalı kriptografi uzmanı David Chaum ilk olarak 1995 yılında anonim kriptografik elektronik parayı uygulamaya koydu. Kriptografik elektronik ödemenin bu ilk versiyonu Digicash olarak adlandırıldı ve bu sistem bir bankadan para çekmek için özel şifreler gerektiriyordu. Hem güvenli bir şekilde para transferinin yolu sağlandı hem de dijital para piyasasının ilk adımları atıldı.
İlk Çıkan Kripto Para Birimi Hangisi?
Halen de tüm altcoin piyasasının ana yönlendiricisi olan BTC BitCoin ilk çıkan dijital paradır. Gizlilik içinde uluslararası para transferinin önünü açan BTC bireylerin herhangi bir zamanda ve herhangi bir yerden, yalnızca kendi bilgisayarlarını kullanarak onunla bir şeyler satın almalarını sağladı.
Bitcoin on yılı aşkın bir süredir piyasada ve fiyatı 40 dolardan 35.000 doların üzerine fırladı. Bunu, Ethereum ve Litecoin ve birçok başka şirketleri temsil eden kripto para birimi izledi. Bitcoin başlangıçta karşı çıkılmasına rağmen, bazı şirketler ve kurumlar arasında giderek kabul gördü. Bu piyasada, dolaşımda sınırlı sayıda BTC olması; bunu bir hisse senedi olarak algılayan yatırımcıları teşvik etti.
Yatırımcılar kazandıkça ve paralarını uluslararası arenada kullanmaya başladıkça kripto paraya ilgi arttı. BTC herhangi bir merkezi otorite tarafından kontrol edilemiyor. Ancak manipüle edilebiliyor. Ağa bağlı milyonlarca bilgisayar, ağın güvenirliliğini sağlıyor. Sistemin çökmesi hacklenmesi mümkün değil zira sabit bir merkezi yok.
Yeni Kripto Para Projelerinin Çıkış Amaçları Nelerdir?
Kripto paralar arasında başı çeken BTC tüm altcoinlerin önünü açtı. Yatırım yapıp kar elde eden sayılı kurum ve kuruluşlar arttıkça; bu alana yoğunlaşan büyük şirketler de fırsatı değerlendirerek belirli sayıda kripto para modelleri geliştirdiler. Pekiyi yeni kripto para projelerinin çıkış amaçları nelerdir sorusunun cevabı ise basittir: İşin ana felsefesi; dünyanın geleneksel finansal sistemlerini değiştirmektir. Bu teknoloji merkezi olmayan, halka açık bir defter olan blockchain teknolojisine dayanmaktadır.
Kripto para birimleri çeşitli işlemler için kullanılabilir ve geleneksel para birimlerinden daha güvenlidir. Peki dijital paranın hiç dezavantajları yok mudur? Elbette ki vardır! Örnek vermek gerekirse Dijital paraları üretmek için gereken büyük bir enerji tüketimi söz konusudur. Bu da işlemleri güvensiz ve dolandırıcılığa açık hale getirebilir. BTC üretimi için yılda harcanan elektrik enerjisi 120 TeraWatt olarak hesaplanmıştır. Hesap Cambridge Üniversitesi tarafından ortaya atılmıştır. Bu değer Türkiye’nin yıllık elektrik harcamasının yüzde kırkına denk geliyor.
Global ölçekte altın arayıcı şirketlerin yıllık enerji sarfiyatına denk bir enerji tüketimi söz konusu. Yüksek kapasiteli ekran kartları ve bilgisayarları harıl harıl çalışarak madencilere bu sanal paraları sunabiliyorlar. Ancak enerji yükü global ısınmaya yol açıyor ve gezegenimizin ömrünü kısaltıyor. Buna rağmen madenciler yeni kripto paralar üretmeye devam ediyorlar. Nedeni ise bu pazarın milyonlarca dolar gelir getirme potansiyelidir.
Bir şirket; geleceği parlak projelere sahipse, çok iyi bir ekiple çalışarak 7/24 sosyal ağlarda aktif ise ve yatırımcılarına bol bol ödüller veriyorsa; bu birim global kripto para borsalarında kabul gördükten sonra insanlar da bu dijital paraları almaya başlarlar. Multi milyoner fenomenlerin manipülasyonuna maruz kalabilme riski taşıyan tüm kripto para birimlerine yatırım yapanların bu tehlikeyi göz önünde bulundurması gerekiyor.
Kripto Paranın Geleceği
En kestirilemez olgulardan biri de budur. Hiç kimse bugün BTC ve diğer altcoinlerin geleceğinin ne olacağını kestiremez. Aşırı zengin karanlık grupların zaman zaman manipülasyonuna uğrayan kripto para borsası; bunlar yüzünden güven kaybediyor. Çünkü sınırlı sayıda bir kripto para birimini yüksek miktarda düşük fiyattan satın alıp; sonra da sosyal ağlardaki gücünü kullanarak yatırımcıları bu birime yatırım yapmaları konusunda yönlendirici mesajlar atan global zengin takımı; bu birimin fiyatının onlarca kat yükselmesini sağladıktan sonra, kendi hisselerini yüksek kar ile aniden satıp küçük yatırımcıları mağdur edebiliyor. Bunun örneğini onlarca kez gördük. Hiçbir otorite bu zengin ensesi kalın balinalara kafa tutamıyor ve onlara hesap soramıyor. Zarar eden, belki de evini arabasını bu işe yatıran küçük yatırımcıların çoğunun varlıkları bu tip manipülasyonlarla heba oluyor.
Birkaç ay öncesine kadar bir birimi 65.000 dolara çıkan BTC bugün 20,935 dolardan işlem görüyor. ETH ise 1,380 dolardan satılıyor. Elon Musk’ın BTC varlıklarının büyük bir bölümünü satması; BTC ye darbe vurmuştu. Kripto para borsasının bugüne kadar herkesin kazandığı BOĞA dönemi ve tüm birimlerin değerinin düştüğü bir AYI dönemi olmak üzere 2 dönemde değerlendirildiğini hatırlatalım. Bilinmeyen ise bu dönemlerin ne zaman başladığı ve ne zaman bittiğidir. Varlıklarını kripto parada değerlendirmek isteyenlerin kullanabileceği en güvenilir global borsa BİNANCE olarak biliniyor. Gate.io ve Huobi Global borsaları da bünyelerinde birçok farklı sanal para birimini barındırıyorlar. 5 milyar 169 milyon dolarlık BTC hacmine sahip olan borsa Binance borsasıdır. Bunu 619 milyon dolarlık hacimle FTX borsası izliyor. Gate.io borsasında ise 345 milyon dolarlık BTC dolaşımı var.
Kripto Para İşlemleri Nasıl Yapılır?
Bildiğiniz üzere kripto para borsaları üzerinden kripto alım-satım işlemleri yapılabiliyor. Ayrıca forex üzerinden de kripto para işlemleri yapabilmek mümkün. En iyi forex şirketleri popüler kripto paralarda işlem yapma fırsatı sunuyor. Bu fırsatları değerlendirerek, kripto para ticareti yapabilirsiniz. Yani kripto para veya bitcoin alım-satımı yapmak için kripto para borsaları tek seçenek değildir. Forex üzerinden de kripto para işlemleri yapılabilmektedir.
