İnsanlar günlük yaşamlarını idame ettirebilmek, sosyal, eğitim, fizyolojik bazı ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına çalışmak, para kazanmak zorundadır. İş dünyası ihtiyaç duyduğu tedarik, üretim, pazarlama halkalarının her biri için insan gücü olan emeği kullanmakta, emeğin karşılığı olarak çalışanlarına ücret ödemektedir. Ücret genellikle 1 yıllık planlanır ve o yıl için çalışanlar sabit olarak her ay aynı ücreti alırlar. Peki enflasyon maaşları nasıl eritir? Burada işverenin sorumluluğu var mıdır?
Enflasyonun Olumsuz Etkileri
Hemen ifade edelim, işverenin bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Çünkü işverenler enflasyonu oluşturmazlar. Bilindiği üzere enflasyon; fiyatlar genel seviyesinde ki sürekli artışı ifade etmektedir. Enflasyon devlet kuruluşu olan istatistik kurumlarınca belli edilen enflasyon sepeti ile tespit edilmektedir. Yani enflasyon sepetine konulan bazı temel malzemelerin yıl içerisinde gerçekleştirdiği fiyat artışları izlenerek enflasyonun o yıl içerisinde yüzde olarak ne kadar arttığına dair ortalama bir değer elde edilerek kamuoyuna ilan edilir. Bu neden çok önemli bir orandır? Çünkü enflasyon oranı ile birçok şey gelecek dönem için tekrardan belirlenir.
Enflasyonun Maaşlara Etkisi
Enflasyon maaşları nasıl eritir sorusunun cevabını basit örneklerle açıklamak, konuyu daha iyi anlamamıza yarayacaktır. Aşağıda enflasyon maaşları nasıl eritir sorusuna cevap niteliğinde örnekleri bulabilirsiniz.
Örneğin 2021 yılında 1.000-TL konut kirası ödeyen bir kişi, 2021 yılı enflasyonunun %15 çıkması durumunda 2022 yılı için 1.000×1.15=1.150-TL kira ödemesi muhtemel hale gelecektir. Aynı şekilde aksi bir anlaşma yapılmamış ise ücretler de genelde enflasyon artışı kadar artırılmaktadır. Yani yukarıdaki örneği işçi ücretine uyarlar isek 3.000-TL maaş alan ücretli, %15 artış sonucunda 2022 yılında 3.450-TL maaş alacaktır.
Enflasyonun oluşum nedenlerinden en önemlisi olarak girdi maliyetlerinin artışını söyleyebiliriz. Yani üretim aşamasında meydana gelen maliyet artışları fiyatlara yansıyacak, dolayısıyla en son halka olan nihai tüketici bu maliyetlere katlanmış olacaktır.
Enflasyon, maaş erimelerine sebebiyet vermektedir. Bunu da bir örnek ile açıklayacak olursak, bir asgari ücretlinin 2.800-TL maaş aldığını düşünelim. 2021/Ocak ayında 50 TL olan sıvıyağdan toplamda 56 adet alabiliyorken 2021/Temmuz ayında 75 TL olan sıvıyağdan 38 adet alabilmektedir. Maaş tutarı aynı ancak alınabilen gıda malzemesinde düşüş gerçekleşmiştir. Gizli bir şekilde maaş tutarında gerçekleşen erime bu şekilde olmaktadır.
Güncel Enflasyon Oranı
Enflasyonher ay bir önceki aydan daha yüksek çıkmaya başladı. Son olarak %18,95 seviyesine Temmuz ayı itibari ile ulaşan enflasyon artık korkutan seviyelere çıkmış durumda. Halk arasında konuşulanlara bakılır ise hissedilen enflasyon %30 üzerinde bulunuyor. TÜİK rakamları ise %18,95 seviyesini bizlere veriyor.
Faiz oranının %19 seviyesinde tutulduğunu hatırlatarak, enflasyonda artışın sürmesi halinde faiz artırımlarının kaçınılmaz olabileceği hatırlatmasını yapmakta fayda var. Bir başka ekonomi makalesinde görüşmek dileğiyle, bizi okuduğunuz için teşekkürler, bol kazaçlar.
